راهنمای خرید CPU و پردازنده کامپیوتر

ابوالفضل رحیمی
نویسنده: ابوالفضل رحیمی
پنجشنبه, ۱۸ مهر ۹۸ ساعت ۱۳:۳۲
راهنمای خرید CPU و پردازنده کامپیوتر - ۲۰۱۹فیس‌بوک تلگرامذخیره
در اولین بخش از راهنمای خرید پردازنده، تمامی پارامترها و عواملی را که هنگام خرید یک پردازنده باید در نظر گرفته شود، تشریح خواهیم کرد تا هر کاربری قادر به تشخیص بهترین نوع پردازنده با توجه به کاربردهای خود باشد.
مقالات مرتبط:
راهنمای خرید کارت گرافیک
چه قصد ارتقای کامپیوتر فعلی خود را داشته باشید و چه درصدد اسمبل یک کامپیوتر رومیزی جدید باشید، خرید یک پردازنده‌ی مناسب اهمیت فراوانی دارد. افزایش سرعت کلاک و شمار هسته‌های یک پردازنده تأثیر درخور توجهی بر سطح عملکرد کل سیستم در کاربردهای مختلف دارد. یک پردازنده‌ی قدرتمندتر باعث می‌شود سیستم سریع‌تر و گیم‌پلی روان‌تر باشد و وظایف سنگین نظیر ویرایش و ترانس‌کدینگ ویدئو با سرعت بسیار بیشتری انجام شود. البته باید در نظر داشت، انتخاب یک پردازنده‌ی خاص، گزینه‌های مادربرد معینی را پیش روی کاربر قرار می‌دهد؛ چرا که هر پردازنده با سوکت و تراشه‌های مشخصی کار می‌کند.
cpu
پردازنده چیست؟
مقالات مرتبط:
پردازنده‌ها چگونه طراحی و ساخته می‌شوند؟
CPU چیست و چه کاری انجام می‌دهد
نگاهی عمیق به دنیای پردازنده‌های موبایل
پردازنده مغز یک کامپیوتر است و انجام بیشتر محاسبات را در سیستم بر عهده دارد. پردازنده از اجزای داخلی پرشمار و مختلفی که اصلی‌ترین و کوچک‌ترین جزء آن ترانزیستور است، تشکیل شده و این اجزا در کنار یکدیگر و با ضرب‌آهنگ سیگنال کلاک کار می‌کنند تا رشته‌ای از دستورالعمل‌های ذخیره‌شده در حافظه را به اجرا درآورند. پردازنده براساس دستورالعمل‌های محول‌شده، رشته‌ای از اعمال را روی ورودی‌ها انجام می‌دهد و خروجی‌هایی را تولید می‌کند. پردازنده‌های امروزی میلیاردها ترانزیستور را در فضای کوچک سیلی گرد هم آورده است. این ترانزیستورها با چینش خاص مدارهای منطقی را ایجاد می‌کنند و این مدارهای به‌هم‌پیوسته، واحدهای عملیاتی نظیر محاسبه‌گرهای منطقی، حافظه‌ی کش، ثبات‌ها، پیش‌بینی‌گر انشعاب و. را ایجاد می‌کنند که هر یک وظایف معینی دارند؛ مجموعه‌ی اجزای عملیاتی در کنار هم دستورالعمل‌ها را براساس معماری تعریف‌شده اجرا می‌کنند.
برای خرید پردازنده‌ای که انتظارات شما را برآورده کند، ابتدا باید تصمیم بگیرید که قصد خرید پردازنده‌ای از نسل فعلی را دارید یا می‌خواهید منتظر نسل بعدی پردازنده‌ها و پیشبرد مرزهای فناوری بمانید. اکنون پردازنده‌های دسکتاپ رایزن AMD و Core اینتل در بازار در دسترس است و برای هر کاربردی پردازنده‌ای مناسب در بازار می‌توان یافت. پردازنده‌های مقرون‌به‌صرفه و توانمندی همچون پردازنده‌های نسل سوم رایزن با عملکردی خوب و قیمتی مناسب شیفتگان فناوری را تحت تأثیر خود قرار داده‌اند. در ادامه، ابتدا با مشخصه‌های کلیدی پردازنده نظیر سرعت کلاک، تعداد هسته‌ها و رشته‌های پردازشی و دیگر عوامل تأثیرگذار بر سطح عملکرد این قطعه سخت‌افزاری بیشتر آشنا خواهیم شد و سپس انواع مدل‌ها و نسل‌های مختلف پردازنده‌ها در بازار و شیوه‌های نام‌گذاری متداول آن‌ها را واکاوی خواهیم کرد. در پایان مروری بر انوع پردازنده‌ی مناسب برای کاربردهای مختلف خواهیم داشت.
third gen ryzen
مشخصه‌های کلیدی یک پردازنده چیست؟
با نگاهی به فهرست مشخصات هر پردازنده عبارات و اعداد و ارقام زیادی به چشم می خورد که ممکن است باعث سردرگمی خریداران شود. در ادامه مهم‌ترین موارد و مشخصه‌هایی را که هنگام خرید یک پردازنده بایستی به آن توجه داشت، شرح خواهیم داد.
سرعت کلاک
فرکانس یا سرعت کلاک پردازنده با واحد گیگاهرتز بیان می‌شود و مساوی با سرعتی است که پردازنده با آن کار می‌کند. هرچه این سرعت بالاتر باشد، ضرب‌آهنگ اجرای دستورالعمل‌ها در اجزای داخلی یک تراشه بیشتر می‌شود. پردازنده‌های مدرن با هدف بهبود سطح عملکرد و تنظیم توان مصرفی، بسته به وظیفه‌ی در حال اجرا سرعت کلاک خود را به‌طور خودکار افزایش و کاهش می‌دهند. بنابراین در مشخصات هر پردازنده یک سرعت کلاک پایه (کمینه) و یک سرعت کلاک بوست یا توربو (بیشینه) درج شده است. اعداد و ارقام بزرگتر سرعت کلاک، سطح عملکرد یک پردازنده را به خوبی ارتقا می‌دهد؛ به‌ویژه اگر به‌دنبال اورکلاک آتی تراشه‌ی خود نباشید.
تعداد هسته‌ها
مقالات مرتبط:
پردازنده‌ها چطور از چند هسته استفاده می‌کنند؟
هر پردازنده را می‌توان چندین پردازنده در قالب یک تراشه در نظر گرفت. در واقع منابع سخت‌افزاری هر تراشه شامل ترانزیستورها و مدارهای منطقی و در نهایت اجزای پردازنده مثل واحد‌های محاسبه‌گر منطقی، قطعات حافظه‌ی کش، پیش‌بینی‌گر انشعاب، ثبات‌ها و. به مساوات تقسیم‌بندی شده و هر قسمت یک هسته را تشکیل می‌دهند. برخی منابع تراشه مانند کش سطح ۳ و کنترلر حافظه میان هسته‌ها به اشتراک گذارده می‌شود. پردازنده‌ها براساس میزان منابع موجود تعداد هسته‌های مختلفی خواهند داشت. در زمان نگارش این مقاله، حداقل تعداد هسته‌های یک پردازنده ۲ و حداکثر آن ۳۲ هسته است. بیشتر پردازنده‌های متداول دسکتاپ ۴ تا ۸ هسته دارند. هر هسته به‌طور مجزا امکان اجرای وظایف مربوط به خود را دارد. برای بهره‌گیری از مزایای پردازش چند هسته‌ای باید کد‌های برنامه در حال اجرا از این قابلیت پشتیبانی کند. بسیاری از برنامه‌ها تنها منابع یکی دو هسته اول را به خود مشغول می‌کنند و سایر هسته‌ها در حالت آماده به کار به سر می‌برند. با وجود این بهتر است در دنیای امروزی از خرید پردازنده‌هایی با کمتر از ۴ هسته اجتناب کنید، چرا که برای اجرای چندوظیفگی (مالتی تسکینگ) به هسته‌های بیشتری نیاز دارید.
cpu cores
در بیشتر موارد، افزایش سرعت کلاک تأثیر به مراتب بیشتری در مقایسه با افزایش تعداد هسته‌های یک پردازنده دارد
رشته‌های پردازشی (Threads)
مقالات مرتبط:
اثرات حذف ویژگی هایپرتردینگ بر کارایی پردازنده Core i7 جدید اینتل
ترد یا رشته‌ی پردازشی به‌معنی جریان‌های پردازش مستقلی است که هر هسته‌ی تراشه امکان اجرای هم‌زمان آن را دارد. هر هسته به‌طور نظری تنها امکان اجرای یک رشته پردازشی را دارد؛ اما امروز تراشه‌سازان با شیوه‌هایی هر هسته فیزیکی پردازنده را به دو هسته‌ی مجازی (ترد) تقسیم‌بندی می‌کنند و هر یک از این هسته‌های مجازی امکان اجرای یک رشته پردازش مجزا را دارد. پس هر هسته با دو ترد، دو رشته‌ی پردازشی را به‌طور هم‌زمان اجرا می‌کند. AMD این تکنیک را در پردازنده‌های خود Simultaneous Threading یا به اختصار SMT می‌نامد و اینتل نام‌هایپرتردینگ (Hyper Threading) را بر آن گذارده است. اجرای رشته‌های پردازشی بیشتر باعث بهبود روند مالتی تسکینگ می‌شود و وظایفی نظیر ویرایش ویدئو که رشته‌های پردازشی زیادی را به پردازنده تحمیل می‌کنند، با پردازش چند رشته‌ای هم‌زمان بسیار روان‌تر اجرا می‌شوند.
cpu
پردازنده‌های نسل دوم رایزن به بعد و پردازنده‌های تردریپر AMD عموماً دارای قابلیت SMT هستند. برای مثال پردازنده Ryzen 9 3900X با داشتن ۱۲ هسته، ۲۴ ترد را به‌طور هم‌زمان اجرا می‌کند. اما برخی از پردازنده‌های اینتل از قابلیت هایپرتردینگ پشتیبانی نمی‌کنند و شمار هسته‌ها و رشته‌های پردازشی آن‌ها یکسان است. پردازنده‌ی Core i7-8700K از فناوری‌هایپر تردینگ پشتیبانی می‌کند و پردازنده رده‌بالاتر i7-9700K در کمال شگفتی از این قابلیت بی‌بهره است.
توان طراحی حرارتی (TDP)
مقالات مرتبط:
توان مصرفی واقعی پردازنده چیست و چه تفاوتی با توان طراحی حرارتی یا TDP دارد
فرکانس پایه‌ی هر پردازنده به توان مصرفی و قدرت خنک‌کننده‌ی آن بستگی دارد؛ یعنی سازندگان تراشه‌ها با درنظرگرفتن قدرت سیستم خنک‌کننده‌ی طراحی‌شده برای آن تراشه، به‌ازای توان مصرفی معلوم، عملکرد پردازنده در حداقل فرکانس پایه را برای پردازنده‌های خود تضمین می‌کنند. شاخص توان طراحی حرارتی (TDP) به همین قدرت خنک‌کاری سیستم خنک‌کننده بستگی دارد. با استناد به این وابستگی، اکثر کاربران معمولا به‌اشتباه میزان TDP پردازنده را با حداکثر توان مصرفی آن برابر می‌دانند؛ زیرا میزان گرمایی که باید از پردازنده خارج شود، برابر با مقدار توانی است که پردازنده برای انجام پردازش مصرف کرده است. این درحالی‌ است که در این تعریف، مشخصه‌ی TDP درواقع حداقل گرمایی است که سیستم خنک‌کننده باید خارج کند تا پردازنده بتواند همواره به عملکرد خود در فرکانس پایه ادامه دهد. البته مقداری از گرما ازطریق اتصالات فی پردازنده به مادربرد از آن خارج می‌شود؛ ازاین‌رو، قدرت خنک‌کننده‌ی استفاده‌شده عملا کمتر از میزان TDP پردازنده خواهد بود. بااین‌حال در بیشتر مواقع، توان مصرفی در حالت پردازش در فرکانس پایه و TDP با یکدیگر برابر درنظر گرفته می‌شوند.
در سال‌های گذشته، تولیدکنندگان برای تمامی پردازنده‌های خود عملکرد در یک فرکانس پایه را به‌ازای مصرف توانی مشخص تضمین می‌کنند که همان TDP است. به‌عنوان مثال، درباره‌ی پردازنده Intel Core i7-8700 65W، اینتل فقط زمانی‌که پردازنده در فرکانس پایه ۳/۲ گیگاهرتز کار ‌کند، توان مصرفی ۶۵ وات یا کمتر را تضمین می‌کند و هیچ تضمینی درباره‌ی عملکرد این پردازنده در فرکانس‌های بالاتر از ۳/۲ گیگاهرتزو توان مصرفی بیشتر از ۶۵ وات ندارد.
اینتل در پردازنده‌های خود علاوه‌بر فرکانس پایه، فرکانس پردازش در حالت توربو بوست را نیز معرفی می‌کنند. برای نمونه، هر هسته‌ی پردازنده Core i7-8700 علاوه‌بر پردازش در فرکانس پایه‌ی ۳/۲ گیگاهرتز، در حالت توربوی تک‌هسته‌ای قدرت پردازش در فرکانس ۴/۷ گیگاهرتزی و در حالتی که تمامی هسته‌ها درحالت توربو فعال باشند، قدرت پردازش در فرکانس ۴/۳ گیگاهرتز نیز دارند. این پردازنده مشخصا برای پردازش در فرکانس توربو، درمقایسه‌با فرکانس پایه، احتیاج به مصرف انرژی بسیار بیشتری از TDP محاسبه‌شده برای آن دارد؛ بنابراین، گرمای بسیار بیشتری نیز تولید می‌کند. ازاین‌رو، سیستم خنک‌کننده و منبع تغذیه (پاور) ۶۵واتی به‌کاررفته در این پردازنده برای خنک‌کاری و تأمین انرژی پردازنده دیگر در حالت توربو مناسب نخواهند بود و برای امکان پردازش مداوم در حالت توربو به خنک‌کننده‌ و نیز پاور قوی‌تر نیاز است.
مقالات مرتبط:
سیستم‌های خنک‌کننده مرجع اینتل و AMD؛ کدام بهتر است؟
با دانستن اینکه مثلاً توان طراحی حرارتی پردازنده i7-8700K معادل ۹۵ وات است، باید به‌دنبال خنک‌کننده‌ی مناسبی باشید که امکان دفع این میزان گرما را داشته باشد و منبع تغذیه‌ی مناسبی تهیه کنید که قادر به تأمین انرژی کافی برای تداوم روند تغذیه اجزا باشد. باید توجه داشته باشید که یک پردازنده‌ی اورکلاک‌شده میزان حرارت بسیار بیشتری تولید می‌کند و نیاز به خنک‌کننده‌ی مناسب‌تر و گاهی خنک‌کننده‌ای آبی خواهید داشت. بنابراین دانستن عدد TDP پردازنده در هنگام خرید، سبب می‌شود که سیستم خنک‌کننده و تجهیزات تأمین توان مناسب آن را نیز به‌راحتی شناسایی کرده و خریداری کنید و اگر در مورد منابع سیستم خود محدودیت دارید، پردازنده‌ای با TDP کمتر تهیه کنید.
حافظه‌ی کش
مقالات مرتبط:
حافظه‌ی کش L1, L2 و L3 چیست و چه تأثیری در عملکرد پردازنده دارد؟
حافظه کش یکپارچه با پردازنده، حافظه‌ای بسیار سریع است که دسترسی تراشه به داده‌ها و دستورالعمل‌ها را با قرارگرفتن میان پردازنده و رم تسریع می‌کند. سه نوع حافظه‌ی کش هسته‌های پردازنده را همراهی می‌کند. کش سطح ۱ (L1) سریع‌ترین و در عین حال کم‌حجم‌ترین قطعه‌ی حافظه‌ی کش است. کش سطح ۲ (L2) کمی حجیم‌تر اما کندتر است و بالاخره کش سطح ۳ (L3) ظرفیت نسبتاً زیادی داشته، اما سرعت کمتری نسبت به حافظه‌های کش دیگر دارد. زمانی‌که پردازنده در پی خواندن داده یا دستورالعمل معینی است، ابتدا محتوای حافظه‌ی کش را به ترتیب از کش سطح ۱ تا ۳ وارسی می‌کند. اگر داده‌های مورد نظر در حافظه‌ی کش موجود باشد (Cache Hit)، در سریع‌ترین زمان ممکن در اختیار هسته قرار می‌گیرد. اما زمانی‌که داده‌های درخواست‌شده از قبل در حافظه‌ی کش بارگذاری نشده باشد (Cache Miss)، پردازنده مجبور است به‌سراغ رم سیستم برود که بار‌ها کندتر از حافظه کش است. رجوع حافظه به رم باعث کندشدن روند پردازش و بارگذاری داده‌ها می‌شود. بهره‌مندی از ظرفیت متناسب حافظه کش اگرچه برای یک پردازنده راهگشا است؛ اما نمی‌توان مقدار بیشتر کش را با افزایش سطح عملکرد پردازنده برابر نهاد و در این میان عوامل دیگری نیز دخیل است. بسیاری از پردازنده‌های مدرن امروزی پاسخ بیش از ۹۰٪ درصد از درخواست‌های خود را از اولین یا دومین سطح کش می‌گیرند و کمتر نیاز به مراجعه به حافظه‌‌های سطوح بعدی پیدا می‌کنند.
IPC پردازنده
اگر دو پردازنده با سرعت کلاک یکسان و تعداد هسته‌ها و رشته‌های همانندی از شرکت‌های مختلف داشته باشیم، یا این دو پردازنده را یک تراشه‌ساز با معماری متفاوتی تولید کرده باشد، این دو پردازنده در هر سیکل کلاک تعداد دستورالعمل‌های مختلفی را اجرا کرده و لذا IPC متفاوتی دارند. IPC پردازنده بستگی زیادی به معماری آن دارد. تراشه‌هایی که متعلق به نسل‌های جدیدتر محصولات یک شرکت هستند، در مقایسه با محصولات قدیمی‌تر در بخش IPC ارتقای محسوسی یافته‌اند. برای مثال پردازنده‌های نسل سوم رایزن با معماری Zen 2 در مقایسه با نسل دوم Zen+ به میزان ۱۵ درصد IPC بهتری دارند. IPC چیزی نیست که بتوان آن را در برگه مشخصات یک پردازنده یافت و عموماً سازندگان از ذکر آن اجتناب می‌کنند. این پارامتر معمولاً از طریق آزمایش‌ها و بنچمارک‌ها اندازه‌گیری می‌شود؛ پس برای دانستن IPC یک پردازنده بهتر است به بررسی‌های سایت‌های معتبر فناوری مراجعه کنید. IPC بالاتر همراه‌با سرعت کلاک و تعداد هسته‌های بیشتر، توان عملیاتی یک پردازنده را مشخص می‌کند.
فناوری ساخت
مقالات مرتبط:
فناوری‌های ساخت تراشه چگونه نام‌گذاری و تعریف می‌شود؟
حرکت به‌سمت اتم‌ها؛ رقابت تراشه‌سازان برای کاهش هرچه‌بیشتر ابعاد
فناوری ساخت یا لیتوگرافی به مفهوم روش ساخت تراشه در کارخانه‌های ریخته‌گر و میزان ظرافت و تراکم اجزای داخلی یک تراشه نظیر ترانزیستورها است. بعد معینی از ترانزیستور با اندازه‌ی مشخص مبنای نام‌گذاری فناوری ساخت تراشه‌ها است. فناری ساخت که به‌صورت عددی با واحد نانومتر بیان می‌شود (برای مثال ۱۴ نانومتری یا ۷ نانومتری)، هرچه کوچکتر باشد، به ظرافت بیشتر ترانزیستورها و افزایش تعداد و تراکم آن‌ها در واحد سطح معنا می‌شود. افزایش تعداد ترانزیستورها در واحد سطح، تراشه‌ای با سطح مقطع کوچکتر و در عین حال با منابع سخت‌افزاری بیشتر برای داشتن هسته‌ها و اجزای غنی‌تر و توان عملیاتی بالاتر به بار می‌آورد و از سویی از میزان مصرف تراشه می‌کاهد. البته با فشرده شدن فناوری‌های ساخت، محدودیت‌هایی در ولتاژ اعمال‌شده به تراشه و بیشینه‌ی فرکانس به وقوع می‌پیوندد. اینتل تراشه‌هایی با فناوری ساخت ۱۰ نانومتری را پس از مدت‌ها تأخیر و ناکامی‌های پی‌در‌پی سرانجام در ۲۰۱۹ روانه‌ی بازار می‌کند و همچنان در حال تولید تراشه با فناوری ساخت ۱۴ نانومتری است که به اندازه‌ی کافی بالغ شده و امکان افزایش سرعت کلاک را تا سطح ۵ گیگاهرتز می‌دهد، اما این ارتقای سرعت کلاک به بهای افزایش جدی توان طراحی حرارتی پردازنده ممکن خواهد بود. از دیگر سو، AMD پردازنده‌های سری ۳۰۰۰ رایزن را با فناوری ساخت نوپای ۷ نانومتری و با تعداد هسته‌ها و رشته‌های پردازشی درخورتوجه روانه‌ی بازار کرده است که روی کاغذ سرعت کلاک آن‌ها به ۴/۶ گیگاهرتز نیز می‌رسد. توان طراحی حرارتی تراشه‌های ۷ نانومتری AMD بین ۶۵ تا ۱۰۵ وات بوده که حاکی از کاهش میزان مصرف این پردازنده‌ها در مقایسه با مدل‌های هم‌رده‌ی اینتل است. البته گزارشاتی پبرامون محدودیت در اورکلاک و ناکامی این پردازنده‌ها در رسیدن به سقف فرکانس تعریف‌شده وجود دارد که ممکن است برآمده از محدودیت‌های فناوری ساخت فشرده‌تر باشد.
پردازنده‌های اینتل یا AMD؟
دو شرکت اینتل و AMD که مقر اصلی هر دو در آمریکا است، در حوزه‌ی ساخت پردازنده‌های دسکتاپ نقش اصلی را دارند. تا سال ۲۰۱۷ پردازنده‌های AMD تنها یک انتخاب جایگزین به شمار می‌رفت" اما سرانجام پس از یک دهه، با از راه رسیدن معماری Zen و عرضه‌ی تراشه‌های رایزن و تردریپر، شکاف میان سطح عملکرد محصولات AMD و اینتل تقریبا از میان رفت. در بارهای کاری که هسته‌های زیادی را وارد فرایند پردازش می‌کنند، آخرین پردازنده‌های رایزن از سری ۳۰۰۰ به خوبی از رقیب پیشی گرفته‌اند؛ به‌ویژه اگر وصله‌های امنیتی را که در خلال سال گذشته برای این پردازنده‌ها منتشر شده نیز در شمار آوریم. بعضی هواداران اعتقاد و باور عجیبی به محصولات یک برند خاص نشان می‌دهند؛ اما اگر دل در گروی یک نشان تجاری خاص در عرصه‌ی ساخت پردازنده ندارید، اکنون گزینه‌های قدرتمند و در عین حال مقرون‌به‌صرفه ای از هر دو برند در بازار وجود دارد و رقابتی پایاپای میان دو رقیب دیرینه در جریان است. AMD، در زمان نگارش این مقاله، با پردازنده‌های سری ۳۰۰۰ رایزن و سری ۲۰۰۰ تردریپر عرض اندام می‌کند و اینتل با پردازنده‌های ۱۴ نانومتری خانواده‌ی کافی لیک و پردازنده‌های ۱۰ نانومتری جدید خود، که فعلا محدود به نسخه‌های موبایل است، در بازار حضوری مستحکم دارد. اینتل همچنان در عرصه‌ی گیمینگ با رزولوشن 1080p حکمرانی می‌کند و این برای افرادی که خواهان استخراج بیشترین فریم ممکن در هر ثانیه روی نمایشگری با نرخ تازه‌سازی بالا هستند، نویدبخش است. با وجود این AMD با عرضه‌ی پردازنده‌های ۷ نانومتری Zen 2 تلاش کرده که از شکاف عملکرد پردازنده‌های خود در این بخش بکاهد و البته موفق نیز بوده است. AMD با ارائه‌ی هسته‌ها و رشته‌های پردازشی بیشتر در آخرین نسل پردازنده‌های رایزن خود، آن‌ها را در اجرای چندوظیفگی و کارهای پیچیده‌ای همچون ویرایش ویدئو و ساخت و رندرینگ انیمیشن به‌خوبی تقویت کرده است.
در بازار چه می‌گذرد؟
بازاری که زمانی تقریباً به‌طور کامل در قبضه‌ی اینتل بود، آرام آرام با عرضه‌ی آخرین پردازنده‌های AMD از خانواده رایزن، تردریپر و اپیک، به سمت محصولات این شرکت می‌گراید و AMD سهم بیشتری از این بازار به چنگ می‌آورد. AMD فناوری ساخت ۷ نانومتری خود را همراه‌با معماری Zen به خوبی توسعه داده و به‌دنبال شیوه‌هایی برای افزایش بیشتر تراکم تراشه و ارتقای آخرین فناوری ساخت خود است. قرار است این شرکت نسل‌های بعدی معماری Zen 3 و در پی آن Zen 4 را در سال‌های پیش رو با پیشرفت‌های جدی به بازار بفرستد. در سوی دیگر، اینتل به‌تازگی از بندهای فناوری ساخت قدیمی و بالغ ۱۴ نانومتری جسته و توسعه‌ی پردازنده‌هایی با فناوری ساخت ۱۰ نانومتری را در برنامه‌ی کار خود قرار داده است. پردازنده‌های آیس‌ لیک اولین پردازنده‌های ۱۰ نانومتری معرفی‌شده‌ی اینتل هستند. البته اینتل هنوز از فناوری ۱۴ نانومتری خود دست نکشیده و قصد دارد پردازنده‌های نسل دهم کامت لیک اس را با نسخه‌ی ارتقا یافته از این فناوری و تعداد هسته‌ها و رشته‌های پردازشی بیشتر نسبت به محصولات کافی لیک ریفرش به بازار سخت‌افزار بفرستد. شاید این پردازنده‌ها چندان مورد استقبال هوادارانی که در انتظار فناوری‌های فشرده‌تر و کم‌مصرف‌تر هستند قرار نگیرد. معرفی سوکت جدید LGA 1200 برای پشتیبانی از این پردازنده‌ها و نیاز کاربران به تعویض مادربرد، به این شرایط دامن خواهد زد.
cpus
آشنایی با نسل‌های مختلف پردازنده‌ها
مقالات مرتبط:
تاریخچه پردازنده‌های AMD (قسمت اول)
تاریخچه پردازنده‌های اینتل (قسمت اول)
همه ساله اینتل و AMD صف‌آرایی محصولات خود را با معماری‌های جدید و ارتقایافته به‌روزرسانی می‌کنند. آخرین نسل پردازنده‌های دسکتاپ اینتل، در زمان نگارش این مقاله، که در واقع نسل نهم محصولات این شرکت به شمار می‌رود، کافی لیک رفرش نام دارد. معروف‌ترین پردازنده‌های رده‌بالای نسل نهم اینتل سری Core i7-9700 و سری Core i9-9900 هستند. از سوی دیگر، آخرین تراشه‌های عرضه‌شده AMD پردازنده‌های نسل سوم یا سری ۳۰۰۰ رایزن است که در حال حاضر ۶ مدل را (صرف‌نظر از ۲ مدل APU) در بر می‌گیرد. پرچم‌دار فعلی این سری Ryzen 9 3900X با ۱۲ هسته و ۲۴ رشته‌ی پردازشی است.
نسل هر پردازنده از روی نام مدل آن شناخته می‌شود. مثلاً پردازنده‌های اینتل با پیش شماره مدل ۹ از نسل نهم محصولات این شرکت بوده و پردازنده‌ای با پیش شماره ۳، یکی از محصولات نسل سوم رایزن AMD است.
Ryzen 7 3700X>>>>متعلق به نسل سوم پردازنده‌های رایزن AMD
Core i7-9700K>>>>متعلق به نسل نهم پردازنده‌های اینتل
خرید نسل‌های قدیمی‌تر پردازنده‌های یک برند منطقی نیست، مگر آنکه از نظر ارتقای مادربرد محدودیت داشته باشید
باید توجه داشت که هر دو تراشه‌ساز تمایل دارند، معماری کنونی خود را تا حداکثر قدرت تراشه‌ی ممکن تداوم دهند. بنابراین دیده می‌شود که مثلاً همچنان پردازنده‌هایی از خانواده‌ی اسکای لیک (نسل هفتم) اینتل با بیشترین توان عملیاتی ممکن (شامل تعداد هسته‌ها، سرعت کلاک و دیگر پارامترها) از سری Core X اینتل در حال ورود به بازار هستند؛ درحالی‌که تولید تراشه‌های مصارف عام این نسل مدت‌ها پیش متوقف شده است. از سویی نسل دوم تراشه‌های تردریپر AMD ماه‌ها پس از پردازنده‌های سری ۲۰۰۰ رایزن عرضه شد و احتمالا همین روند در مورد تراشه‌های نسل سوم تردریپر نیز تداوم می‌یابد.
اگرچه همچنان می‌توان پردازنده‌هایی از نسل‌های قبلی محصولات اینتل را تهیه کرد، انتخاب و خرید چنین تراشه‌هایی توصیه نمی‌شود؛ مگر آنکه کاربر به واسطه‌ی عدم امکان ارتقای مادربرد، نتواند از آخرین نسل پردازنده‌های این تراشه‌ساز بهره‌مند شود. در شرایط یادشده کاربران عموماً به‌سراغ بهترین تراشه‌ای می‌روند که سوکت مادربرد کنونی آن‌ها از آن پشتیبانی می‌کند. معمولاً خرید یک مدل پردازنده‌ی رده‌بالا از نسل قبل، صرفه‌ی اقتصادی چندانی نیز برای کاربران ندارد؛ چرا که شرکت‌ها قیمت پردازنده‌های نسل جدید خود را در رده‌های مشابه پردازنده‌های نسل قبل تعیین می‌کنند. با پیشرفت سریع فناوری‌ها، خرید تراشه‌ی دسکتاپی که مربوط به یک نسل قبل یا قدیمی‌تر باشد، به‌مثابه‌ی خرید یک تکنولوژی منسوخ یا در حال مرگ است. خرید یک پردازنده i7-8700K در حالی که قیمتی کمابیش مشابه i7-9700K با تکنولوژی بالاتر (البته سوای هایپرتردینگ) دارد، منطقی نخواهد بود. لازم به ذکر است که هر دو پردازنده برد‌های مجهز به سوکت LGA 1151 و تراشه‌های مادربرد سری ۳۰۰ سازگاری دارند. البته سرعت جایگزینی سوکت‌ها در نقشه‌ی راه اینتل چنان بالا است که عموماً حتی برای یک نسل ارتقا، باید مادربرد را نیز تعویض کرد.
Core i9
مقالات مرتبط:
بررسی پردازنده‌های نسل سوم رایزن AMD‌ از دید نشریات معتبر جهان
ماجرا در جبهه AMD کمی متفاوت است. قیمت پردازنده‌های نسل دوم رایزن که محصولاتی بسیار کارا و قدرتمند هستند، پس از عرضه‌ی تراشه‌های ۷ نانومتری نسل سوم کاهش درخورتوجهی را تجربه کردند. بنابراین اگرچه با همان مادربرد‌های قبلی با سوکت AM4 و تراشه‌های سری ۳۰۰ و ۴۰۰ امکان کوچ به نسل جدید پردازنده‌های رایزن وجود دارد، خرید یک پردازنده قدرتمند نسل دومی نیز گزینه‌ای است که نمی‌توان با قیمت‌های فعلی به‌راحتی از آن صرف‌نظر کرد. با این حال همچنان خرید پردازنده‌های نسل اول رایزن و قدیمی‌تر از آن، با وجود محصولات قدرتمند و خوش‌قیمت نسل دوم و سوم رایزن و تردریپر توصیه نمی‌شود.
انواع پردازنده‌های اینتل و AMD

ساخت دیش ماهواره کوچکی با امکان ارسال پیام از گوشی بدون نیاز به شبکه

نحوه فعال سازی رمز پویا برای بانک‌ها

آیا باید باتری گوشی خود را تعویض کنیم؛ ساده ترینو بهترین روش کدام است؟